Naaste voorbereiding vindt plaats tijdens de verlovingsperiode. Ze bestaat uit specifieke cursussen en moet onderscheiden worden van de onmiddellijke voorbereiding, die gewoonlijk geconcentreerd is in de laatste ontmoetingen tussen de verloofden en de pastores voor de viering van het Sacrament. Tijdens de naaste voorbereiding is het nuttig de mogelijkheid te verschaffen te onderzoeken in hoeverre de menselijke waarden die horen bij de verhouding van vriendschap en dialoog die de verloving moet kenmerken, tot rijping zijn gekomen. In het perspectief van de nieuwe levensstaat als echtpaar moet de gelegenheid geboden worden het geloofsleven te verdiepen, vooral wat betreft de kennis over de sacramentaliteit van de Kerk. Dit is een belangrijke fase van evangelisatie waarin het geloof de persoonlijke en de gemeenschapsdimensies van zowel de verloofden afzonderlijk als hun gezinnen moet betrekken. In dit proces zal het ook mogelijk zijn moeilijkheden te ontdekken die ze misschien hebben bij het leven van een authentiek christelijk leven.

De periode van naaste voorbereiding valt over het algemeen samen met de periode van de jeugd. Daarom houdt ze alles in wat behoort tot de pastorale zorg voor de jeugd als zodanig, die de integrale groei van de gelovigen betreft. De pastorale zorg voor de jeugd kan niet gescheiden worden van het gezinskarakter, alsof jongeren een soort aparte en onafhankelijke 'sociale klasse' zijn. Ze moet de sociale zin van de jongeren versterken, allereerst jegens de leden van hun eigen gezin, en hun waarden richten op het gezin dat zij in de toekomst zullen hebben. De jongeren zouden al geholpen moeten zijn bij het onderscheiden van hun roeping door hun eigen persoonlijke inspanningen en met de hulp van de gemeenschap, en vooral de pastores. Deze onderscheiding moet plaatsvinden voor enige verplichting tot verloving is aangegaan. Als de roeping tot het Huwelijk duidelijk is, zal zij eerst gesteund worden door genade en dan door adequate voorbereiding. De pastorale zorg voor de jeugd moet ook in gedachten houden dat jongeren vanwege verschillende soorten problemen - zoals 'verlengde adolescentie' en langer in het gezin blijven (een betrekkelijke nieuw, verontrustend verschijnsel) - de neiging hebben de verbintenis om een Huwelijk aan te gaan te lang uit te stellen.

Naaste voorbereiding moet allereerst gebaseerd zijn op catechese, ondersteund door het luisteren naar het Woord van God, dat geïnterpreteerd wordt volgens de leiding van het leergezag van de Kerk, met het oog op een nog groter begrip van het geloof, en waarvan in het concrete leven getuigenis wordt gegeven. Onderricht moet gegeven worden in de context van een geloofsgemeenschap tussen gezinnen, vooral in de parochie, die deelnemen en werken aan de vorming van jongeren, naar hun charisma en rollen, en hun invloed uitstrekken naar andere sociale groepen.

De verloofden moeten onderricht krijgen over de natuurlijke vereisten van de interpersoonlijke verhouding tussen een man en een vrouw in het plan van God met het Huwelijk en het gezin: een bewustzijn van de vrijheid van instemming als de grondslag van hun vereniging, de eenheid en onverbreekbaarheid van het Huwelijk, de juiste opvatting van verantwoordelijk ouderschap, de menselijke aspecten van echtelijke seksualiteit, de echtelijke daad met zijn vereisten en doel, en de juiste opvoeding van de kinderen. Dit alles is erop gericht de morele waarheid te leren kennen en het persoonlijk geweten te vormen.

Naaste voorbereiding moet zeker vaststellen of de verloofden de basiselementen van psychologische, pedagogische, wettige en medische aard hebben voor een huwelijk en gezinsleven. Maar vooral over de volledige zelfgave en een verantwoordelijke voortplanting moet op bijzondere wijze theologische en morele vorming gegeven worden. Echtelijke liefde is volledig, exclusief, gelovig en vruchtbaar Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Het menselijk leven en geboorteregelingen, Humanae Vitae (25 juli 1968), 9.

Tegenwoordig is de wetenschappelijke basis van de methoden voor natuurlijke geboorteregeling erkend. Deze natuurlijke methoden vormen een geldig alternatief wanneer echtparen ernstige problemen hebben, bijvoorbeeld van gezondheids- of economische aard, en zij zouden ook behoren te worden aangeboden in een verantwoordelijke en respectabele demografische politiek. De Pauselijke Raad voor het Gezin hield een internationale ontmoeting met de promotors van de natuurlijke methoden van 9 november tot en met 1 december 1992. De rapporten en bijdragen van de deskundigen zijn gepubliceerd onder de titel 'Natuurlijke methoden tot regeling van de vruchtbaarheid: het authentieke alternatief' H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 32. "De menswetenschappen helpen de theologische reflectie te rijpen en verdiepen het verschil, zowel antropologisch als moreel, tussen contraceptie en het zich verlaten op het ritme van de cyclus" Kennis van deze methoden is nuttig. Als er een juiste grond is, mogen zij niet alleen een loutere gedragstechniek zijn, maar dienen ze ingepast te worden in de pedagogie en het groeiproces van de liefde Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 97. Dan zal de deugd van de kuisheid de echtgenoten ertoe brengen periodieke onthouding te beoefenen Vgl. Catechismus-Compendium, Catechismus van de Katholieke Kerk (15 aug 1997), 2366-2371. Deze voorbereiding moet ook verzekeren dat de christelijke verloofden juiste ideeën en een oprecht 'sentire cum ecclesia' hebben wat betreft het huwelijk zelf, de wederzijdse rollen van de vrouw en man binnen een echtpaar, een gezin en de maatschappij, seksualiteit en openheid jegens anderen.

Jongeren moeten ook geholpen worden zich bewust te worden van mogelijke psychologische en/of emotionele tekortkomingen bij zichzelf, vooral het onvermogen zich open te stellen voor anderen, en vormen van egoïsme die afbreuk kunnen doen aan de volledige toewijding van hun zelfgave. Deze hulp zal ook helpen de mogelijkheden en noodzaak van menselijke en christelijke groei in hun leven te ontdekken. Met dit doel moeten degenen die huwelijksvoorbereiding gaan geven zich erop toeleggen grondige vorming te geven voor het morele geweten van de verloofden, zodat ze voorbereid zullen zijn op de vrije en definitieve keuze van het huwelijk, die wordt uitgedrukt in de wederzijds uigewisselde instemming voor de Kerk in het huwelijksverbond.

Gedurende deze fase van voorbereiding zullen regelmatige ontmoetingen in een atmosfeer van dialoog, vriendschap en gebed, met de deelname van pastores en catecheseonderwijzers noodzakelijk zijn. Zij moeten onderstrepen dat 'Het gezin (…) het Evangelie van het leven (viert) door dagelijks gebed, zowel persoonlijk als gezinsgebed. Het gezin bidt om God te verheerlijken en te danken voor de gave van het leven, en roept zijn licht en kracht in, om in tijden van moeiten en lijden stand te houden zonder de hoop te verliezen' H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 93.

Bovendien kunnen christelijke echtparen die apostolisch geëngageerd zijn in een visie van gezond christelijk optimisme, bijdragen aan beter belichten van een christelijk leven in context van de roeping tot het Huwelijk en in de complementariteit van alle roepingen. Daarom moet deze periode er niet alleen voor theoretische studie zijn, maar ook voor een vorming waardoor de verloofden, met de hulp van de genade en door alle vormen van zonde uit de weg te gaan, zich zullen voorbereiden om zich als echtpaar aan Christus te geven die de verloving en het gehuwde leven ondersteunt, zuivert en adelt. Op deze wijze neemt de kuisheid voor het Huwelijk haar volledige betekenis aan en sluit zij cohabitatie, voorechtelijke verhoudingen en andere praktijken, zoals mariage coutumier, uit in het groeiproces van de liefde.

In de lijn van de vaste pedagogische beginselen van een geleidelijke en veelomvattende persoonlijke groei, mag naaste voorbereiding aan vorming voor de sociale en kerkelijke taken die eigen zijn aan degenen die, als resultaat van hun huwelijk, een nieuw gezin zullen hebben. Intimiteit binnen het gezin moet niet opgevat worden als intiem met elkaar zijn op zichzelf, maar veeleer als een mogelijkheid zich de menselijke en christelijke rijkdommen die inherent zijn aan de gehuwde levensstaat eigen te maken, om nog meer te kunnen geven aan anderen. Daarom vereist in een open opvatting van het gezin het huwelijks- en gezinsleven de echtgenoten elkaar en zichzelf erkennen als personen met rechten maar ook met plichten tegenover de maatschappij en de Kerk. Hierbij zal het erg nuttig zijn het lezen en overwegen van de volgende documenten van de Kerk aan te moedigen, omdat ze een rijke en bemoedigende bron van menselijke en christelijke wijsheid zijn: H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Familiaris Consortio
Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd
(22 november 1981), de H. Paus Johannes Paulus II - Brief
Gratissimam sane
Brief aan de Gezinnen - Bij gelegenheid van het Internationaal Jaar van het Gezin
(2 februari 1994), het Pauselijke Raad voor het Gezin
Handvest van de Rechten van het gezin
(22 oktober 1983), H. Paus Johannes Paulus II - Encycliek
Evangelium Vitae
Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven
(25 maart 1995) en andere.

De naaste voorbereiding van jongeren moet hen doen begrijpen dat de verplichting die ze op zich nemen door de uitwisseling van hun instemming 'voor de Kerk', hen noodzaakt een pad van wederzijdse trouw op te gaan in de verlovingsperiode. Indien nodig moeten alle praktijken die daarmee strijdig zijn, verzaakt worden. De menselijke verplichting zal verheven worden door de specifieke gaven die de Heilige Geest verleent aan de verloofden die Hem aanroepen.

Sinds de christelijke liefde gezuiverd, vervolmaakt en verheven is door Christus' liefde voor de Kerk Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 49 moeten de verloofden dit voorbeeld navolgen en hun bewustzijn van zelfgave ontwikkelen, dat altijd samengaat met het wederzijds respect en de zelfverloochening die deze liefde helpen groeien. Wederzijdse zelfgave impliceert dus steeds meer de uitwisseling van geestelijke gaven en morele steun om de liefde en verantwoordelijkheid te doen groeien. 'De onontbindbaarheid van het Huwelijk volgt op de eerste plaats uit het wezenlijke van die gave: de gave van een persoon aan een andere persoon. Deze wederzijdse zelfgave maakt de echtelijke liefde duidelijk' H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Brief aan de Gezinnen - Bij gelegenheid van het Internationaal Jaar van het Gezin, Gratissimam sane (2 feb 1994), 11.

Echtelijke spiritualiteit, door het inbrengen van menselijke ervaring die nooit los te zien is van moreel leven, heeft haar wortels in het Doopsel en het Vormsel. Voorbereiding van verloofden moet daarom ook inhouden: de dynamiek van de Sacramenten herwinnen, met speciale aandacht voor het Sacrament van Boete en verzoening en de Eucharistie. Het Sacrament van Boete en verzoening verheerlijkt de goddelijke genade tegenover de menselijke ellende en doet de vitaliteit van het Doopsel en de dynamiek van het Vormsel groeien. Zo wordt de pedagogie van de verloste liefde versterkt, die de grootheid laat ontdekken van Gods barmhartigheid voor het drama van de mens, door God geschapen en de wonderbare wijze verlost. Door de gedachtenis van Christus' gave aan de Kerk te vieren ontwikkelt de Eucharistie de affectieve liefde die dagelijks in elk huwelijk gegeven wordt aan echtgeno(o)t(e) en kinderen, zonder te vergeten dat 'de viering die betekenis heeft aan iedere andere vorm van gebed en aanbidding ligt in het gezamenlijke dagelijkse gezinsleven. als het een leven is van liefde en zelfgave' H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 93.

Voor een dergelijke veelzijdige en harmonieuze voorbereiding zullen de personen die ervoor in aanmerking komen moeten worden opgespoord en hun moet adequate informatie worden gegeven. Het zal nuttig zijn op verschillende niveaus groepen te vormen van mensen in dienst van het pastoraat, die zich ervan bewust zijn dat ze gezonden worden door de Kerk. Een dergelijke groep moet vooral bestaan uit christelijke echtparen, en verder uit deskundigen, indien mogelijk op medisch, juridisch en psychologisch gebied, met een priester die hen zal voorbereiden op de rollen die ze zullen innemen.

De mensen in dienst van het pastoraat en de voor te bereiden personen moeten een stevige leerstellige voorbereiding en onbetwiste trouw aan het leergezag van de Kerk hebben, zodat ze in staat zijn de geloofswaarheden van het Huwelijk met voldoende verdiepte kennis en persoonlijk getuigenis kunnen overbrengen.

Het spreekt voor zich dat deze pastorale werkers, als opvoeders, ook in staat moeten zijn alle verloofden te verwelkomen, wat hun sociale of culturele afkomst, intellectuele vorming en concrete capaciteiten ook mogen zijn. Bovendien zijn hun gelovig levensgetuigenis en een vreugdevol kunnen geven noodzakelijke voorwaarden voor het uitvoeren van hun taak. Op grond van hun eigen levenservaringen en menselijke problemen kunnen zij enkele beginpunten aanbieden om de verloofden te verlichten met christelijke wijsheid.

Het bovenstaande impliceert de noodzaak van een adequaat vormingsprogramma voor pastorale werkers. De voorbereiding van de vormingsleiders moet hen in staat stellen de hier besproken fundamentele richtlijnen van de huwelijksvoorbereiding voor te stellen, met een duidelijk vasthouden aan het leergezag van de Kerk, een geschikte methodologie en pastorale fijngevoeligheid; en ze moet hen in staat stellen hun specifieke bijdrage te leveren, naar hun eigen ervaring, aan de onmiddellijke voorbereiding (zie alinea nrs. 50-59). De pastorale werkers moeten hun vorming ontvangen in speciale Pastorale instellingen en zorgvuldig worden uitgekozen door de bisschop.

Het uiteindelijke resultaat van deze periode van naaste voorbereiding met een duidelijk bewustzijn van de wezenlijke kenmerken van het christelijk Huwelijk zijn: eenheid, trouw, onverbreekbaarheid, vruchtbaarheid; een gelovig bewustzijn van de prioriteit van de sacramentele genade die de huwenden verenigt, als onderwerp en bedienaren van het Sacrament, van de liefde van Christus, de Bruidegom van de Kerk; de bereidheid de missie van de gezinnen opvoedkundig, sociaal en kerkelijk gebied uit te voeren.

Zoals H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Familiaris Consortio
Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd
(22 november 1981) opmerkt moet de vormingstocht van jonge verloofden daarom inhouden: een verdieping van het persoonlijk geloof en een herontdekken van de waarde van de Sacramenten en de ervaring van het gebed. Een specifieke voorbereiding op het leven als echtpaar 'die het Huwelijk voorstelt als een interpersoonlijke relatie tussen man en vrouw welke voortdurend ontwikkeld moet worden; die de verdieping stimuleert van de problemen van de echtelijke seksualiteit en van het verantwoord ouderschap, met de essentiële medisch-biologische kennis welke daarmee verbonden is; en die de ouders vertrouwd maakt met de juiste methoden om de kinderen op te voeden en hen helpt de basiselementen te verwerven die nodig zijn om een geregeld gezinsleven te kunnen leiden' H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 66; zij moet 'voorbereiden op het gezinsapastolaat, op de broederlijkheid en de samenwerking met andere gezinnen, op de actieve deelneming aan groepen, verenigingen, bewegingen en initiatieven die het menselijk en christelijk welzijn van het gezin tot doel hebben' H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Over de taken van het christelijk gezin in de wereld van deze tijd, Familiaris Consortio (22 nov 1981), 66.

Bovendien moet de verloofden van tevoren aangeleerd worden hoe zij de gehuwde liefde later moeten bewaren en koesteren, de interpersoonlijke, echtelijke communicatie, de deugden en moeilijkheden van het echtelijk leven; en hoe zij de onvermijdelijke echtelijk 'crises' te boven moeten komen.

Maar het centrum van deze voorbereiding moet een gelovige overweging van het Sacrament van het Huwelijk zijn, door het Woord van God en de leiding van het leergezag. De verloofden moeten ervan bewust gemaakt worden dat door de Geest in het christelijk Huwelijk 'una caro' (Mt. 19, 6) in Christus worden, betekent een nieuwe vorm van gedoopt leven stempelen op hun bestaan. Door het Sacrament wordt hun liefde een concrete uitdrukking van Christus' liefde voor zijn Kerk Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 11. In het licht van de sacramentaliteit moeten de huwelijkshandelingen zelf - verantwoordelijk voortplanting, opvoeding, gemeenschap van leven en apostolische en missionaire geest van het leven van christelijke echtgenoten - beschouwd worden als waardevolle momenten van christelijke ervaring. Ofschoon nog niet op sacramentele wijze, ondersteunt en begeleidt Christus de reis van genade en groei van de verloofden naar deelname aan zijn mysterie van eenheid met de Kerk.

Met het oog op een mogelijke Handboek dat de beste ervaringen met huwelijksvoorbereidingen samen zal voegen, lijkt het nuttig in herinnering te roepen wat de Heilige Vader Johannes Paulus II stelde in zijn slottoespraak aan de Algemene Vergadering van de Pauselijke Raad voor het Gezin, die gehouden werd van 30 september tot 5 oktober 1991: 'Het is van wezenlijk belang dat de nodige tijd en zorg wordt besteed aan leerstellige voorbereiding. De vastheid van de inhoud moet het centrum en wezenlijke doel zijn van de cursussen, om huwelijkskandidaten meer bewust te maken van de viering van het Sacrament van het Huwelijk en alles wat daaruit voortvloeit wat betreft de verantwoordelijkheid van het gezin. Vragen omtrent de eenheid en onverbreekbaarheid van het Huwelijk en alles wat de betekenis van de eenheid en de voortplanting in het gehuwde leven en zijn specifieke daad betreft, moeten gelovig en accuraat behandeld worden, volgens het heldere onderricht van de encycliek H. Paus Paulus VI - Encycliek
Humanae Vitae
Het menselijk leven en geboorteregelingen
(25 juli 1968) Vgl. H. Paus Paulus VI, Encycliek, Het menselijk leven en geboorteregelingen, Humanae Vitae (25 juli 1968), 11-12. Dit is evenzeer waar voor alles wat de gave van het leven betreft die de ouders, als medewerkers van de Heer, verantwoordelijk en vreugdevol moeten aanvaarden. De cursussen moeten niet alleen dat benadrukken wat de rijpe en waakzame vrijheid van de toekomstige gehuwden betreft, maar ook hun eigen zending als ouders, de eerste opvoeders van hun kinderen en hun eerste evangelisators'. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Tot de deelnemers aan de 9e Algemene Vergadering van de Pauselijke Raad voor het Gezin (4 okt 1991) Met diepe voldoening neemt deze Pauselijke Raad de groeiende tendens waar naar een grotere toewijding en groter bewustzijn van het belang en de waardigheid van de verlovingsperiode. Tegelijkertijd dringt zij erop aan dat de specifiek cursussen niet zo kort zullen zijn dat zij teruggebracht worden tot een loutere formaliteit. Zij moeten daarentegen voldoende tijd verschaffen voor een goede, heldere voorstelling van de fundamentele onderwerpen die eerder genoemd werden. Pastorale zorg zal de wegen en middelen voorstellen om het doel te bereiken. Zo zou bijvoorbeeld tenminste een gehele week ofwel een week-end nodig zijn, dan we’ll een middag per maand gedurende het gehele jaar.

De cursus kan in de afzonderlijke parochies gegeven worden, als er genoeg verloofden en goed voorbereide medewerkers zijn, in de bisdommen of vicariaten, of in overkoepelende parochie-instellingen. Soms kunnen ze gegeven worden door personen die geëngageerd zijn bij gezinsbewegingen, - verenigingen of apostolische groepen die door een competente priester worden geleid. Dit is een terrein dat gecoördineerd moet worden door een diocesaan orgaan dat namens de Bisschop werkt. Zonder voorbij te gaan aan de verschillende psychologische, medische en andere menselijke aspecten, moet de inhoud geconcentreerd zijn op de natuurlijke en christelijke leer over het Huwelijk.

Tijdens de naaste voorbereiding moet de verloofden, vooral tegenwoordig, vorming gegeven worden en zij moeten gesterkt worden in de waarden die de verdediging van het menselijk leven betreffen. Vooral in het licht van feit dat zij de huiskerk zullen worden en 'het heiligdom van het leven' H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 92-94, dat zij deel zullen uitmaken van een nieuwe weg van het 'volk van het leven en voor het leven' H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 6.101. De mentaliteit van de anticonceptie die vandaag op zoveel plaatsen overheersend is, en de wijdverbreide permissieve wetten waaruit vaak een minachting voor het leven vanaf het moment van de conceptie tot de dood blijkt, vormen een serie meervoudige aanvallen waaraan het gezin blootstaat en waardoor het verwond wordt in het intiemste deel van zijn missie, en die zijn ontwikkeling volgens de vereisten van authentieke menselijke groei belemmeren Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de encycliek Rerum Novarum, Centesimus Annus (1 mei 1991), 39. Daarom is nu meer dan ooit behoefte aan vorming van het verstand en het hart van de leden van nieuwe gezinnen, om zich niet te hoeven conformeren aan de overheersende mentaliteit. Op deze manier zullen zij door hun eigen gezinsleven op zekere dag in staat zijn bij te dragen aan het scheppen en ontwikkelen van de cultuur van het leven, door nieuw leven te respecteren en te verwelkomen in hun liefde, als het getuigenis en de uitdrukking van de verkondiging van, de viering en de dienst aan elk leven Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 83-84.86.93.