Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Het is de taak van de homilie en de catechese om de betekenis van de liturgische teksten uit te leggen Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de heilige liturgie, Sacrosanctum Concilium (4 dec 1963), 35.52 Vgl. Concilium ter uitvoering van de Constitutie heilige liturgie, Instructie voor de uitvoering van de Constitutie over de heilige Liturgie, Inter Oecumenici (26 sept 1964), 54 Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Catechese geven in onze tijd, Catechesi Tradendae (16 okt 1979), 48 Vgl. Congregatie voor de Eredienst en de Sacramenten, Algemeen Statuut van het Romeins Missaal - Editio typica tertio 2002 / emendata 2008, Institutio Generalis Missalis Romani (18 mrt 2002), 65 waarbij de bedoeling van de Kerk zorgvuldig uiteen moet worden gezet met het oog op de leden van de particuliere Kerken of kerkelijke gemeenschappen die niet in volledige gemeenschap zijn met de katholieke Kerk, op leden van de joodse gemeenschappen en op de aanhangers van de andere godsdiensten en ook op de werkelijke waardigheid en gelijkheid van alle mensen. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Decreet, Over de oecumene, Unitatis Redintegratio (21 nov 1964) Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Verklaring, Over de houding van de Kerk tegenover niet-christelijke godsdiensten, Nostra Aetate (28 okt 1965) Eveneens is het een taak van de catechisten of van degene die een homilie houdt, de juiste uitleg van de teksten te geven zonder vooroordeel of onrechtvaardig onderscheid jegens personen, geslacht, sociale status, afkomst of andere zaken die allerminst in de teksten van de heilige liturgie aanwezig zijn. Hoewel een dergelijke overweging soms kan helpen om uit verscheidene vertalingen van een bepaalde zegswijze een keuze te maken, toch is dat geen reden de bijbeltekst of de officieel vastgestelde liturgische tekst te veranderen.

In het bijzonder: systematisch genomen besluiten waarin men zijn toevlucht neemt tot kortzichtige oplossingen dienen vermeden te worden, zoals een ondoordachte vervanging van woorden, een verandering van het enkelvoud naar het meervoud, de splitsing van een enkelvoudig woord dat een gemeenschappelijke betekenis uitdrukt, in een mannelijk en vrouwelijk deel, of de invoering van onpersoonlijke of abstracte woorden. Dit alles kan er toe leiden dat niet de volle betekenis van een woord of zegswijze van de oorspronkelijke tekst wordt uitgedrukt. Zulke oplossingen brengen het gevaar met zich mee dat er theologische en antropologische moeilijkheden in de vertalingen ingebracht worden. Hier volgen enkele bijzondere normen:

1. Wanneer het gaat over de almachtige God of over de afzonderlijke personen van de heilige Drie-eenheid dienen de waarheid van de traditie en de vaste gewoonten van iedere taal betreffende het gebruik van het geslacht gehandhaafd te blijven.
2. Bijzondere zorg moet daaraan besteed worden dat de woordverbinding “Filius hominis” (Mensenzoon) getrouw en zorgvuldig vertaald wordt. Het grote christologische en typologische belang van deze zegswijze vraagt ook dat voor het geheel van de vertaling een taalregel (een vaste zegswijze) wordt aangewend die ervoor zorgt dat deze woordverbintenis begrepen kan worden in de context van heel de vertaling.
3. Het woord “patres” (vaders) dat op vele plaatsen in de bijbel en in liturgische teksten van kerkelijke hand wordt gevonden dient in de volkstalen vertaald te worden met een overeenkomend mannelijk woord, voor zover men in de context meent dat dat woord verwijst hetzij naar de aartsvaders of de koningen van het uitverkoren volk in het Oude Testament, hetzij naar de kerkvaders.
4. Wanneer naar de Kerk verwezen wordt, dient men zoveel mogelijk in een volkstaal het gebruik van het vrouwelijk voornaamwoord te handhaven liever dan van het onzijdig.
5. De woorden die een familiaire verwantschap of andere relaties uitdrukken, zoals “frater”, “soror”, etc., die volgens de samenhang duidelijk of mannelijk of vrouwelijk zijn, dienen in de vertaling aangehouden te worden.
6. Het grammaticale geslacht van engelen, duivels, heidense goden en godinnen dient zoveel mogelijk in de volkstaal behouden te blijven overeenkomstig de oorspronkelijke tekst.
7. In al deze gevallen is het noodzakelijk te letten op de uitgangspunten die boven bij de nrs. 27 en 29 zijn uiteengezet.