H. Paus Johannes Paulus II - 11 oktober 1985
“Maak je geen zorgen over deze ziekte of over andere tegenspoed. Ben ik, je Moeder, niet hier? Word je niet beschermd door mijn schaduw?”
Deze woorden ontving de deemoedige inlander Juan Diego de Cuautilan in december 1531 uit de mond van de heilige Maagd, aan de voet van de heuvel de Tepeyac – nu Guadeloupe geheten – nadat hij had gesmeekt om de genezing van een familielid.
Terwijl de Kerk in het geliefde Mexico het eeuwfeest van de kroning van het vereerde beeld van Onze Lieve Vrouw van Guadeloupe (1895-1995) viert, heeft de keuze voor het beroemde heiligdom in Mexico-stad als locatie voor de plechtige viering van de volgende Wereldziekendag op 11 februari 1996 een bijzondere betekenis.
Deze dag valt midden in de eerst fase (1994-1996) van de voorbereidingen op het derde christelijke millennium, die dient om “bij de gelovigen het besef te verlevendigen van de betekenis die het Jubileum van het jaar 2000 heeft in de menselijke geschiedenis”. H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert, Tertio millennio adveniente (10 nov 1994), 31 De Kerk kijkt vol vertrouwen naar de gebeurtenissen van deze tijd en te midden van “de tekenen van hoop die in het laatste deel van deze eeuw aanwezig zijn” erkent zij wat er bereikt is “op wetenschappelijk en technisch gebied en vooral op het gebied van de geneeskunde in dienst van het menselijk leven”. H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert, Tertio millennio adveniente (10 nov 1994), 46 In het teken van deze hoop verlicht door de aanwezigheid van Maria, Salus infirmorum (‘Heil der Zieken’), richt ik mij in voorbereiding op de vierde Wereldziekendag tot hen die in hun lichaam en geest de tekenen van het menselijk lijden dragen, alsook tot hen die et, in de broederlijke dienst die hun geschonken is, naar streven om de Verlosser volkomen na te volgen.
“Zoals Christus door de Vader werd gezonden ‘om aan de armen de blijde boodschap te brengen,... de verdrukte harten te genezen’ Vgl. Lc. 4, 18 , ‘om te zoeken en te redden wat verloren was’ Vgl. Lc. 19, 10 : evenzo omringt de kerk met liefde al degenen die door menselijke zwakheid getroffen zijn; meer nog, in de armen en lijdenden erkent zij het evenbeeld van haar arme en lijdende Stichter”. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 8
Geliefde broeders en zusters die het lijden op een bijzonder manier ervaren, u wordt opgeroepen tot een eigen missie op het gebied van de nieuwe evangelisering, waarbij u inspiratie kunt putten uit Maria, de Moeder van de menselijke liefde en pijn. U wordt bij dit allesbehalve gemakkelijke getuigenis gesteund door mensen in de gezondheidszorg, familieleden en vrijwilligers die u begeleiden op de weg van uw dagelijkse beproeving. Zoals ik u in de apostolische Brief H. Paus Johannes Paulus II - Apostolische Brief
Tertio millennio adveniente
Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert
(10 november 1994) in herinnering bracht, “zal de heilige Maagd als het ware ‘indirect’ aanwezig zijn fedurende de hele voorbereidingsfase” H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert, Tertio millennio adveniente (10 nov 1994), 43 van het grote Jubileumjaar 2000 "is het volmaakte voorbeeld van de liefde voor God en voor de naaste”, H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert, Tertio millennio adveniente (10 nov 1994), 54, op zodanige wijze dat we haar moederlijke stem horen herhalen: “doet wat Christus u zeggen zal.” H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Nu het derde millennium van de nieuwe tijd nadert, Tertio millennio adveniente (10 nov 1994), 54
Door gehoor te geven aan deze uitnodiging uit het hart van Maria als Salus infirmorum, kunt u een eigen stempel op de nieuwe evangelisatie drukken met een bijzonder aspect van de verkondiging van het evangelie van het leven, dat op mysterieuze wijze is overgebracht door de getuige van het evangelie van het lijden. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven, Evangelium Vitae (25 mrt 1995), 1 Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Over de christelijke zin van het menselijke lijden, Salvifici doloris (11 feb 1984), 3 “Ja, werkelijk organische pastorale ziekenzorg maakt onmiddellijk deel uit van de evangelisatie.” H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Tot de Vierde Plenaire Vergadering van de Pauselijke commissie voor Latjns-Amerika (23 juni 1995), 8
De moeder van Jezus is ons een voorbeeld en leidt ons bij deze indrukwekkende verkondiging, aangezien
“zij zich plaatst tussen haar Zoon en de mensen in werkelijkheid van hun ontberingen, armoede en lijden. Zij plaatst zich ‘midden tussen’, dat wil zeggen dat zij middelares wordt, niet als een vreemdelinge, maar in haar positie van moeder, zich ervan bewust dat zij als zodanig is staat is – zelfs ‘het recht heeft’- om de noden van de mensen aan de Zoon voor te leggen. Haar middelaarschap heeft dus het karakter van tussenkomst: Maria ‘komt tussenbeide’ voor de mensen. En niet alleen dit; als moeder verlangt zij ook dat de messiaanse macht van de Zoon zich openbaart ofwel zijn heilsmacht die erop gericht is de mens te hulp te komen in zijn ongeluk, hem te bevrijden van het kwaad dat in verschillende vormen en graden zijn leven bezwaart.” H. Paus Johannes Paulus II, Encycliek, Moeder van de Verlosser, Redemptoris Mater (25 mrt 1987), 8
Deze missie stelt Maria als Salus infirmorum voortdurend tegenwoordig in het leven van de Kerk; evenals bij het ontstaan van de Kerk Vgl. Hand. 1, 14 is zij thans nog steeds “het voorbeeld van de moederlijke genegenheid waarmee allen bezield moeten zijn die in de apostolische zending aan de wedergeboorte van de mensen meewerken”. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk, Lumen Gentium (21 nov 1964), 65
De viering van het plechtigste moment van de Wereldziekendag in het heiligdom van Onze Lieve Vrouw van Guadeloupe herstelt op ideaal niveau het verband tussen de eerste evangelisatie in de Nieuwe Wereld en de nieuwe evangelisering. Onder de volken van Latijns Amerika immers “werd het evangelie verkondigd door de Maagd voor te stellen als de hoogste verwerkelijking ervan”. Latijns-Amerika (CELAM), 3de Algemene Vergadering van Latijns-Amerikaanse bisschoppen Puebla (13 feb 1979), 282 “Een uitermate lichtend symbool van deze identiteit is het mestiezengezicht van Maria van Guadeloupe, dat bij het begin van de evangelisatie opkomt.” Latijns-Amerika (CELAM), 3de Algemene Vergadering van Latijns-Amerikaanse bisschoppen Puebla (13 feb 1979), 446
Daarom wordt de heilige Maagd in de Nieuwe Wereld al vijf eeuwen vereerd als de “eerste evangelisatie van Latijns Amerika”, als de “ster van de evangelisatie”. H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Aan de mannelijke en vrouwelijke religieuzen van Latijns Amerika ter gelegenheid van het 500-jarig bestaan van de evangelisering van de Nieuwe Wereld, Los caminos del Evangelio (29 juni 1990), 31
Als we onze blik niet beperken tot Latijns Amerika en naar de rest van de wereld laten gaan, zien we bovendien talloze voorbeelden die deze moederlijke zorg van de kerk voor de zieken bevestigen. Ook in deze tijd, misschien zelfs met name in deze tijd, wellen de tranen van talloze mensen die door het lijden op de proef worden gesteld, uit de mensheid op. Hele bevolkingen worden gemarteld door de wreedheden van de oorlog. De slachtoffers van nog altijd voortdurende conflicten zijn in de eerste plaats de zwaksten: moeders, kinderen en ouderen. Hoeveel mensen, verzwakt door honger en ziekte, kunnen er niet eens rekenen op de meest elementaire zorg? En wanneer die zorg er gelukkig wel is, hoeveel zieke mensen zijn er dan niet in de greep van de angst en de wanhoop, omdat zij hun lijden geen constructieve zin kunnen geven in het licht van het geloof?
De prijzenswaardige en zelfs heldhaftige inspanningen van talrijke medewerkers in de gezondheidszorg en de steeds groter wordende bijdrage van het vrijwillige personeel zijn niet voldoende om in de concrete behoeften te voorzien. Ik vraag de Heer om nog meer edelmoedige mensen die de lijdenden niet alleen de troost van lichamelijke zorg kunnen bieden, maar ook die van geestelijke steun, door ze inzicht te geven in het troostrijke perspectief van het geloof.
En u, mensen in de gezondheidszorg –artsen, apothekers, verpleegkundigen, geestelijk verzorgers, mannelijke en vrouwelijke religieuzen, bestuurders en vrijwilligers – en met name u, vrouwen, pioniers op het gebied van de lichamelijke en geestelijke verzorging van de zieken: bevordert allen het gemeenschapsgevoel onder de zieken, onder hun familie en binnen de kerkelijke gemeenschap Wees de zieken en hun familie nabij en handel op zo’n manier dat de mensen die beproefd worden, zich nooit uitgerangeerd zullen voelen. Het lijden zal dan voor elk van u een leerschool voor de onvoorwaardelijke toewijding worden.
Ik bid om de moederlijke steun van Maria voor allen die lijden en voor iedereen die zich in hun dienst stelt. Moge de Moeder van Jezus, eeuwenlang vereerd in het luisterrijke heiligdom van Onze Lieve Vrouw van Guadeloupe, de noodkreet van al het lijden horen, de tranen drogen en hen die pijn hebben en alle zieken op deze wereld nabij zijn. Lieve zieke mensen, moge de gezegende Maagd de offergave van uw beproevingen, waarin zich het gelaat van Christus aan het kruis weerspiegelt, aan haat Zoon aanbieden.
Ik voeg aan deze wens de verzekering toe dat ik vurig voor u bid en ik schenk u allen van harte mijn apostolische zegen.
Vanuit het Vaticaan, 11 oktober 1995 de gedenkdag van de heilige maagd Maria, Moeder van de Kerk.
Paus Johannes Paulus II