13 oktober 2000
Wij hebben onze aandacht gevestigd op het menselijke moederschap en vaderschap. In de echtverbintenis berust de werkelijkheid en waardigheid op goddelijke vaderschap. De rollen van vaders en moeders zijn aanvullend en niet te scheiden; zij veronderstellen beide het scheppen van een speciale, interpersoonlijke relatie tussen de ouders en de kinderen. Elk kind heeft het recht geboren te worden uit een moeder en vader die verenigd zijn in echtelijke liefde. Vanaf het begin houdt het moederschap speciale openheid in jegens de nieuwe persoon, waarin de vrouw zichzelf vindt in oprechte overgave. Vgl. 2e Vaticaans Concilie, Constitutie, Over de Kerk in de wereld van deze tijd, Gaudium et Spes (7 dec 1965), 22 Moederschap is nauw verbonden met de persoonlijke structuur van het menselijke wezen en het persoonlijke element van de gift. Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Apostolische Brief, Over de waardigheid en de roeping van de vrouw, Mulieris Dignitatem (15 aug 1988), 18 De bijdrage van de moeder is beslissend om het primaire fundament te leggen voor een nieuwe menselijke persoonlijkheid. In het moederschap wordt de waardigheid van de vrouw vervuld door haar oprechte overgave aan haar kinderen. De taak van de vader, die vaak niet helder is, is van groot belang voor de vorming van de persoonlijkheid van de kinderen en in hun beslissende keus in de toekomst. De aanwezigheid van de vader thuis vertegenwoordigt een vitaal element in de opvoeding, omdat "vaderschap en moederschap de coëxistentie en de interactie veronderstellen van autonome individuen". Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Brief, Brief aan de Gezinnen - Bij gelegenheid van het Internationaal Jaar van het Gezin, Gratissimam sane (2 feb 1994), 16 Deze wederzijdse invloed van de vader en de moeder wordt duidelijk in de aanvulling van de vaderlijke en moederlijke rollen in het grootbrengen van de kinderen.
Het gezin vormt een natuurlijke werkelijkheid die boven elke politieke organisatie of juridisch instituut staat. Daarom moet de oorspronkelijkheid en de identiteit van het gezin gebaseerd op het huwelijk worden erkend door de politieke autoriteiten. Vgl. Pauselijke Raad voor het Gezin, Handvest van de Rechten van het gezin (22 okt 1983) Gesitueerd tussen de privé en publieke omgeving moet het gezin niet worden gereduceerd tot juist een willekeurige contractuele verbintenis tussen andere die gesloten of ongedaan gemaakt kan worden net zoals het uitkomt. Huwelijk verheft een totale oorspronkelijke gemeenschap, gevormd door een man en een vrouw wat effect heeft op de hedendaagse en de toekomstige samenleving. Tijdens het Congres bleek dat er tegenwoordig helaas een tendens is zowel op nationaal als op internationaal niveau om het Huwelijk en het gezin dat eruit voorkomt eerder te verzwakken dan om het te versterken. Wanneer het huwelijk wordt beschouwd als een onbestendig verbond van individuen, wordt het steeds breekbaarder. De verspreiding van drugs, seksuele promiscuïteit en andere levensstijlen die strijdig zijn met het Evangelie, wat aan kinderen wordt aangeboden als een bevrijding of uiting van de modern tijd, zijn in werkelijkheid een valkuil voor velen van hen en een bron van bezorgdheid voor hun ouders. Het wordt een serieus probleem om de eigen morele identiteit te ontdekken. Het is noodzakelijk de opvoedkundige taak van het gezin te verdiepen. Bij dit alles komt vaak een wanhopige emotionele en opvoedkundige ontoereikendheid aan de kant van de ouders. Daar kinderen behoefte hebben aan genegenheid en waardigheid, bestaat er de kans dat zij hun diepe wens voor geluk zullen proberen te vervullen langs onjuiste en vreemde wegen. Dit gevaar moet voorkomen worden door toewijding aan een zorgvuldige en nauwgezette opvoeding met als doel dat in de eerste plaats het kernprobleem van waarden wordt aangepakt, de tekortkomingen veroorzaakt door een gebrek aan vorming in het geloof.
