Paus Pius XII - 24 december 1943
De weg die de mensheid ging bij de hedendaagse verwarring van ideeën, is een weg geweest zonder God, veeleer tegen God; zonder Christus ( ... ). Maar ook de christenheid moet bedenken, welk deel van de verantwoordelijkheid bij de tegenwoordige beproevingen op haar rust. Of zijn misschien niet ook veel christenen meegegaan met die valse ideeën en levensopvattingen, die zo dikwijls door het kerkelijk leergezag werden veroordeeld? Iedere lauwheid en elk onberaden compromis met het menselijk opzicht in het belijden van het geloof en zijn leerstellingen, elke lafheid en weifeling tussen goed en kwaad in de praktijk van het christelijk leven, de opvoeding van de kinderen en het bestuur van het gezin, iedere verborgen of openlijke zonde, dat alles, en nog veel meer, heeft op treurige wijze bijgedragen en draagt nog bij tot de ramp, die nu de wereld uit haar voegen rukt. Wie heeft het recht zich zonder zonde te achten? Het nadenken over uzelf en uw daden en de nederige erkenning van die morele verantwoordelijkheid zal u in het diepst van uw hart doen zien en voelen, hoe groot uw heilige plicht is tot bidden en handelen, om zo Gods barmhartigheid af te smeken en te verkrijgen, en mee te werken aan de redding van uw broeders. Daardoor zult gij God de eer terugschenken, die Hem gedurende tientallen jaren werd geweigerd, en voor de mensen die innerlijke vrede verwerven, die men alleen maar hervindt, wanneer men weer nadert tot het geestelijk licht van de grot van Bethlehem. Aan het werk dus, beminde zonen. Sluit u dicht aan. Laat de moed niet zinken, blijf niet werkeloos toezien. Moge de ster, die de Wijzen geleidde op hun weg naar Jezus, boven uw hoofd schitteren. De geest, die van Hem uitgaat, heeft niets verloren van zijn sterkte en van zijn genezende kracht voor het diep gezonken mensdom. Die geest heeft eens gezegevierd over het heersende heidendom. Waarom zou hij ook nu niet zegevieren, nu allerlei smart en ontgoocheling aan zoveel zielen de ijdele dwaalwegen (onder meer het moderne heidendom van de afgodendienst van ras en bloed) tonen, die men tot heden volgde in het openbare en particuliere leven?