Volgens de christelijke overlevering is het hoogste en uiteindelijke heiligdom de verrezen Christus Vgl. Joh. 2, 18-21 Vgl. Apok. 21, 22 , rondom Wie de gemeenschap van de leerlingen, die op haar beurt het nieuwe huis van de Heer is, verzamelt en organiseert. Vgl. 1 Pt. 2, 5 Vgl. Ef. 2, 19-22

Vanuit theologisch standpunt bezien, is het heiligdom, dat niet zelden ontstaan is uit een opwelling van volksvroomheid, een teken van de actieve, heilzame tegenwoordigheid van de Heer in de geschiedenis en een halteplaats waar het volk van God op pelgrimstocht langs de weg van de wereld naar de stad van de toekomst Vgl. Heb. 13, 14 weer kracht opdoet om op de tocht verder te gaan.

Het heiligdom heeft, evenals een kerk, immers een grote symbolische betekenis: het is het beeld van ’Gods woning onder de mensen’ (Openb. 21, 3) en verwijst naar het ’mysterie van de tempel’ dat tot stand is gekomen in het Lichaam van Christus Vgl. Joh. 1, 14 Vgl. Joh. 2, 21 , in de kerkgemeenschap Vgl. 1 Pt. 2, 5 en in de individuele gelovigen. Vgl. 1 Kor. 3, 16-17 Vgl. 1 Kor. 6, 19 Vgl. 2 Kor. 6, 16

In de ogen van de gelovigen is een heiligdom:

• vanwege zijn oorsprong soms een herinnering aan een gebeurtenis die voor bijzonder wordt gehouden en die het ontstaan bepaald heeft van blijken van voortdurende devotie of van getuigenis van godsvrucht en erkentelijkheid van een volk voor ontvangen weldaden;
• een bevoorrechte plaats van goddelijke bijstand en voorspraak van de heilige Maagd, van heiligen of van zaligen op grond van veelvuldige tekenen van barmhartigheid die daar zichtbaar worden;
• Door zijn vaak verheven en eenzame ligging en de nu eens strenge, dan weer lieflijke schoonheid van de plaats waar zij verrijzen, een teken van de harmonie van de kosmos en een weerspiegeling van de goddelijke schoonheid;
• een doeltreffende oproep tot bekering, een uitnodiging om in liefde te leven en om de werken van barmhartigheid te vermeerderen en een aansporing een leven te leiden dat een uitdrukking is van het volgen van Christus op grond van de prediking die er klinkt;
• een plaats van bevestiging in het geloof en groei in de genade, van toevlucht en van hoop in smart op grond van het sacramentele leven dat er zich afspeelt;
• een bijzondere interpretatie en als het ware een verlenging van het Woord op grond van het aspect van de evangelische boodschap die het tot uitdrukking brengt;
• een vermaning om het gevoel voor transcendentie te ontwikkelen en om door de wegen van het tijdelijke leven de schreden te richten naar het heiligdom van de hemel Vgl. Heb. 9, 11 Vgl. Openb. 21, 3 op grond van zijn eschatologisch gerichtheid.

’Altijd en overal is een christelijk heiligdom een teken van God en van zijn intrede in de geschiedenis geweest of heeft dit willen zijn. Ieder heiligdom is een gedenkboek van mysterie van de menswording en de verlossing’. H. Paus Johannes Paulus II, Toespraak, Sala del Concistoro, Tot de rectoren van heiligdommen in Frankrijk, België en Portugal (22 jan 1981)