CATECHISMUS VAN DE KATHOLIEKE KERK
(Soort document: Catechismus-Compendium)
15 augustus 1997
De
heilige Johannes de Doper is de onmiddellijke voorloper
Vgl. Hand. 13, 24
van de Heer, gezonden om voor Hem de weg te bereiden.
Vgl. Mt. 3, 3
Als "profeet van de Allerhoogste" (
Lc. 1, 76) overtreft hij alle profeten,
Vgl. Lc. 7, 26
hij is de laatste van hen,
Vgl. Mt. 11, 13
hij staat aan het begin van het evangelie,
Vgl. Hand. 1, 22
Vgl. Lc. 16, 16
hij begroet de komst van Christus vanuit de schoot van zijn moeder
Vgl. Lc. 1, 41
en hij vindt er zijn vreugde in "de vriend van zijn bruidegom" (
Joh. 3, 29) te zijn die hij aanduidt als "het Lam Gods dat de zonde van de wereld wegneemt" (
Joh. 1, 29). Aan Jezus voorafgaand "met de geest en de kracht van Elia", (
Lc. 1, 17) legt hij getuigenis van Hem af door zijn prediking, zijn doopsel van bekering en tenslotte zijn marteldood.
Vgl. Mc. 6, 17-29
De trekken van de Messias worden vooral in de gezangen over de Dienaar
b:Jes. 42, 1-9; Mt. 12, 18-21; Joh. 1, 32-34; vervolgens Jes. 49,1-6; vgl. Mt. 3, 17; Lc. 2, 32, tenslotte Jes. 50,4-10 en Jes. 52,13-53 geopenbaard. Deze liederen kondigen de betekenis van het lijden van Jezus aan en geven zo aan hoe Hij zijn heilige Geest zal uitstorten om de menigte te bezielen: niet van buiten af, maar door ons "bestaan van een slaaf" (
Fil. 2, 7) aan te nemen. Door onze dood op zich te nemen kan Hij ons laten delen in zijn eigen Geest van leven.
De profetische teksten die direct verwijzen naar het zenden van de heilige Geest, zijn woorden waarmee God zich tot het hart van zijn volk richt in de taal van de belofte, met de nadruk op "de liefde en de trouw",
Vgl. Ez. 11, 19
Vgl. Ez. 36, 25-28
Vgl. Ez. 37, 1-14
Vgl. Jer. 31, 31-34
waarvan de heilige Petrus de vervulling zal verkondigen op Pinkstermorgen.
Vgl. Hand. 2, 17.21
Overeenkomstig deze beloften zal de Geest van de Heer in de "eindtijd" het hart van de mensen vernieuwen door er een nieuwe wet in te griffen; Hij zal de verstrooide en verdeelde volken weer verzamelen en met elkaar verzoenen; Hij zal de eerste schepping veranderen en God zal er met de mensen in vrede wonen.
Johannes is méér dan een profeet"
Vgl. Lc. 7, 26
. In hem voltooit de heilige Geest zijn "spreken door de profeten". Johannes rondt de door Elia begonnen cyclus van profeten af.
Vgl. Mt. 11, 13-14
Hij kondigt de onmiddellijke nabijheid van de vertroosting van Israël aan. Hij is de " stem" van de vertrooster die komt
Vgl. Joh. 1, 23
Vgl. Jes. 40, 1-3
Zoals de Geest van de waarheid zal doen, zo "komt hij tot getuigenis, om te getuigen van het licht" (
Joh. 1, 7).
Vgl. Joh. 15, 26
Vgl. Joh. 5, 33
Met betrekking tot Johannes vervult de Geest zo "het zoeken van de profeten" en het "verlangen" van de engelen
Vgl. 1 Pt. 1, 10-12
: "Op wie gij de Geest zult zien neerdalen en blijven rusten, Hij is het die doopt met de heilige Geest. Ik heb het zelf gezien en ik heb getuigd: Deze is de Zoon van God (...). Zie, het Lam Gods" (
Joh. 1, 33-36).