Zoeken in kerkelijke documenten en berichten

Heel vroeg al heeft men met catechese het geheel van initiatieven aangeduid, die er in de kerk ondernomen zijn, om de mensen tot leerlingen te maken, om mensen te helpen geloven dat Jezus de Zoon van God is, opdat zij door het geloof het leven in zijn naam zouden bezitten, en om hen op te voeden en te onderrichten in dit leven en zo Christus' Lichaam op te bouwen. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Catechese geven in onze tijd, Catechesi Tradendae (16 okt 1979), 1.2

"De catechese is een geloofsopvoeding van kinderen, jongeren en volwassenen, die met name een onderricht van de christelijke leer omvat en die in het algemeen gegeven wordt op organische en systematische wijze met de bedoeling om anderen binnen te leiden in de volheid van het christelijk leven". Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Catechese geven in onze tijd, Catechesi Tradendae (16 okt 1979), 18

De catechese richt zich op een bepaald aantal elementen van de pastorale zending van de kerk die een catechetisch aspect vertonen, de catechese voorbereiden of eruit voortvloeien, zonder zich met deze te vermengen: de eerste verkondiging van het Evangelie ofwel de missionaire prediking om tot geloof op te wekken; het zoeken naar redenen om te geloven; de ervaring van het christelijk leven; de viering van de sacramenten; de betrokkenheid bij de kerkelijke gemeenschap; het apostolisch en missionair getuigenis. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Catechese geven in onze tijd, Catechesi Tradendae (16 okt 1979), 18

"De catechese is nauw verbonden met het hele leven van de kerk. Niet alleen de geografische verbreiding en de numerieke toename, maar ook, en meer nog, de innerlijke groei van de kerk en haar overeenstemming met het plan van God hangen er wezenlijk van af". Vgl. H. Paus Johannes Paulus II, Postsynodale Apostolische Exhortatie, Catechese geven in onze tijd, Catechesi Tradendae (16 okt 1979), 13

De tijden van vernieuwing van de kerk zijn ook de sterke tijden van de catechese. Zo ziet men dat in het grote tijdperk van de Kerkvaders heilige bisschoppen hier een belangrijk deel van hun dienstwerk aan wijdden. Men kan wijzen op de heilige Cyrillus van Jeruzalem, de heilige Johannes Chrysostomus, de heilige Ambrosius en de heilige Augustinus en tal van andere Kerkvaders, wier catechetische werken een modelfunctie blijven behouden.

Het catechetisch dienstwerk put steeds nieuwe kracht uit de concilies. Het concilie van Trente vormt in dit opzicht een opmerkelijk voorbeeld: het heeft voorrang gegeven aan de catechese in zijn constituties en decreten; het ligt aan de oorsprong van de Catechismus Romanus die ook de naam van dit concilie draagt en die als samenvatting van de christelijke leer een uiterst belangrijk werk is; dit concilie heeft in de kerk geleid tot een opmerkelijke opbouw van de catechese, het is, dankzij heilige bisschoppen en theologen zoals de heilige Petrus Canisius, de heilige Carolus Borromeüs, de heilige Turibius van Mongrovejo en de heilige Robertus Bellarminus, de aanzet geweest tot het uitgeven van tal van catechismussen.

Vandaar is het niet verwonderlijk dat tijdens de periode na het Tweede Vaticaans Concilie, dat hoog geacht werd door Paus Paulus VI (als de grote catechismus van de moderne tijd), de catechese van de kerk opnieuw in de aandacht is komen te staan. Het "Algemeen directorium voor de catechese" uit 1971, de zittingen van de bisschoppensynodes die gewijd waren aan de evangelisatie (1974) en aan de catechese (1977), de apostolische exhortaties die erop volgden, "H. Paus Paulus VI - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Evangelii Nuntiandi
Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld
(8 december 1975)" (1975) en "H. Paus Johannes Paulus II - Postsynodale Apostolische Exhortatie
Catechesi Tradendae
Catechese geven in onze tijd
(16 oktober 1979)" (1979), getuigen hiervan. De buitengewone zitting van de bisschoppensynode uit 1985 vroeg "dat er een catechismus of compendium van de hele katholieke leer, zowel over het geloof als over de moraal, zou worden voorbereid". Bisschoppensynodes, In Gods Woord viert de Kerk de mysteries van Christus voor het heil van de wereld - Eindrapport van de 2e Buitengewone Bisschoppensynode: 20 jaar na de sluiting van het Tweede Vaticaans Concilie, Ecclesia sub Verbo Dei mysteria Christi celebrans pro salute mundi (7 dec 1985), 15 De Heilige Vader, Johannes Paulus II, heeft deze wens die de bisschoppensynode had uitgesproken tot de zijne gemaakt door te erkennen dat "dit verlangen volledig beantwoordt aan een werkelijke behoefte van de universele kerk en van de particuliere kerken". H. Paus Johannes Paulus II, Homilie, 20 jaar na sluiting van het Tweede Vaticaans Concilie, Bij de sluiting van de 2de Buitengewone Vergadering van de Bisschoppensynode (7 dec 1985) Hij stelde alles in het werk om deze wens van de synodevaders te verwezenlijken.